باستانشناسان متوجه یک جهش بزرگ در فناوری در 900 هزار سال پیش شدند، اما آیا صدها هزار بعد باستانشناسانی پیدا می شوند که جهش کنونی فناوری ما را شناسایی نمایند؟!
به گزارش مجله بیزبینگ، حدود 900 هزار سال پیش، در منطقه ای به نام ال بارانک د لا بویا (El Barranc de la Boella) در شمال شرقی اسپانیا، انسان های باستانی دست به نوآوری بزرگی در ساخت ابزارهای سنگی زدند. این جهش تکنولوژیک، که به وسیله پژوهشگران دانشگاه سانتیاگو د کومپوستلا و به سرپرستی دیه گو لومبائو (Diego Lombao) شناسایی شده، نه تنها شاهدی بر پیشرفت مهارت های ساخت ابزار است، بلکه نشان دهنده ظهور توانایی برنامه ریزی و پیش بینی در رفتار آن ها است. این کشف پیش از انشعاب تکاملی میان انسان های مدرن و نئاندرتال ها اتفاق افتاده و احتمالاً به وسیله اجداد مشترک ما یا گونه های انسانی منقرض شده دیگری به وجود آمده است.
ابزارهای پیشرفته تر از دوران اولدوایی
اولین ابزارهای سنگی شناخته شده، که به ابزارهای (Oldowan یا Mode 1) معروف هستند، نزدیک به 3 میلیون سال پیش به وسیله انسان نماهای باستانی در آفریقا ساخته شدند. این ابزارها با ضربه زدن یک سنگ به سنگ دیگر فراوری می شدند و شاردهایی (تیغه های تیز) ایجاد می کردند که برای بریدن یا شکستن استفاده می شدند. اما ابزارهای کشف شده در ال بارانک د لا بویا نشان دهنده پیشرفتی مهم بودند: استفاده از تکنیک های Mode 2 یا آچولی (Acheulean handaxes). این ابزارها با دقت بیشتری ساخته می شدند، از موادی مانند استخوان و چوب برای بهبود تقارن و کیفیت تیغه ها بهره می بردند و بزرگ تر و دقیق تر از نمونه های قبلی بودند.
شواهدی از برنامه ریزی و انتخاب مواد اولیه
یکی از ویژگی های برجسته ابزارهای این منطقه، انتخاب دقیق مواد اولیه است. انسان های باستانی، موادی مانند چرت (Chert) را برای ابزارهای کوچک تر و شیست (Schist) را برای ابزارهای بزرگ تر انتخاب می کردند. این انتخاب هدفمند نشان می دهد که سازندگان این ابزارها به خوبی نیازهای خود را ارزیابی نموده و برنامه ریزی نموده بودند. فرآیند ساخت ابزار شامل حمل مواد از منابع مختلف و استفاده از آن ها در مراحل مختلف فراوری بوده است. این سطح از پیچیدگی نشان دهنده توسعه مهارت های شناختی بالا در این دوره است.
فناوری وارد اروپا می گردد
لومبائو و همکارانش معتقدند که فناوری ساخت ابزارهای آچولی ممکن است ابتدا در آفریقا پیشرفته و سپس به وسیله مهاجرت به اروپا منتقل شده باشد. شباهت هایی که میان ابزارهای این منطقه و ابزارهای یافت شده در سایت اوبیدیا (Ubeidiya) در منطقه شام وجود دارد، این نظریه را تقویت می نماید. این کشف نشان می دهد که نوآوری های تکنولوژیک، نه به صورت خطی و ناگهانی، بلکه به تدریج و تحت تأثیر امواج مهاجرت و تعاملات جمعیتی شکل گرفته اند.
جهش فناوری و شروع فرهنگ انباشتی
حدود 300 هزار سال بعد، انسان ها جهشی دیگر در استفاده از ابزارها ایجاد کردند که به توسعه فرهنگ انباشتی منجر شد. این فرهنگ انباشتی، که در آن ایده ها و فناوری ها به صورت تدریجی روی هم انباشته می شوند، پایه و اساس توسعه های علمی و فناوری امروز ما است. این روند همچنان ادامه دارد و هر نسل بر دستاوردهای نسل قبل بنا می نماید.
آینده ای تخیلی: باستان شناسان آینده و فناوری های امروز
حال تصور کنید که هزاران سال بعد، باستان شناسان آینده به مطالعه دوران ما بپردازند و کشف نمایند که در قرن بیستم و بیست ویکم، انسان ها دچار جهشی بزرگ در فناوری شدند. آن ها ممکن است به شواهدی مانند ظهور اینترنت، هوش مصنوعی، و اختراع ترانزیستور اشاره نمایند و این دوره را عصر هوش دیجیتال بنامند. شاید آن ها با مطالعه دستگاه های قدیمی، به این نتیجه برسند که این فناوری ها چگونه باعث تغییرات گسترده در زندگی بشر شده اند، درست مانند جهش های سنگی در دوران پلیستوسن.
در حوزه داستان های علمی تخیلی، موضوع مطالعه آینده انسان به وسیله تمدن های پیشرفته یا باستان شناسان آینده بارها مطرح شده است. به عنوان مثال، در داستان هایی مانند 2001: A Space Odyssey اثر آرتور سی. کلارک یا آثار نویسندگانی چون آیزاک آسیموف، ایده آنالیز میراث فناوری بشر به وسیله ناظران آینده بارها به تصویر کشیده شده است. این نوع داستان ها به ما یادآوری می نمایند که نوآوری های امروز ما ممکن است روزی به شگفتی های تاریخی تبدیل شوند.
منبع
Journal of Paleolithic Archaeologyمنبع: یک پزشک