غربالگری روانی، گامی درجهت پیشگیری و کنترل اچ آی وی - مجله بیزبینگ

به گزارش خبرنگارخبرنگاراندفترمازندران درساری، به مناسبت فرارسیدن روز جهانی واکسن ایدز، دکتر سهیلا هاشمی رییس مرکز مشاوره و درمان دانشگاه در یک یادداشت علمی با عنوان غربالگری روانی، گامی درجهت پیشگیری و کنترل اچ آی وی، به آنالیز دلایل ابتلا و نحوه پیشگیری و درمان این بیماری پرداخت .

متن کامل این یادداشت را در ذیل مشاهده می کنید :

غربالگری روانی، گامی درجهت پیشگیری و کنترل اچ آی وی

پیشرفت های زیست پزشکی در پیشگیری و درمان اچ آی وی درحال نزدیک شدن به نقطه ای است که سرانجام یافتن اپیدمی اچ آی وی محتمل به نظر می رسد. اما این هدف بدون توجه به بهداشت روان و مسائل مرتبط با افزایش مصرف مواد مخدر، الکل و نرخ اعتیاد در جامعه قابل دست یابی نخواهد بود. مطالعات نشان می دهند اختلالات روان شناختی و مسائل رفتاری، خطر ابتلا به اچ آی وی را (10-4)برابر می نماید. در ایالات متحده آمریکا، شیوع اچ آی وی، اساسا درمیان بزرگسالان دارای بیماری های روانی جدی مانند اختلال روان پریشی، اختلال افسردگی اساسی عودکننده، اختلال دو قطبی و... بیشتر است(دامنه 6/2 درصد درمقایسه با5 /. درصد جامعه عمومی). مسایل مرتبط با بهداشت روان علاوه بر تاثیر مستقیم، به طور غیرمستقیم مانند درگیرشدن در رفتارهای پرخطر مانند رابطه جنسی حفاظت نشده، احتمال ابتلا به اچ آی وی را افزایش می دهد .

مانند هر پدیده انسانی، همبودی اچ آی وی و نبود سلامت روان نه تنها تحت تاثیر یک رابطه خطی نمی باشد بلکه در تلاقی عوامل گوناگون فردی و اجتماعی قابل تعریف است. آسیب پذیری افراد نسبت به اختلالات روان شناختی و اچ آی وی اغلب در دسته بندی عوامل اجتماعی جمعیت شناختی، منطقه ای و محلی، ساختار های اجتماعی، زیست شناسی فردی و بدنامی ها یا استیگماهای اجتماعی قابل تقسیم است. این دسته بندی ها نمایانگر آن است که شیوع اچ آی وی و هرگونه اقدامات مراقبتی و درمانی نه یک کنش پزشکی درمانی بلکه یک اقدام چند جانبه اجتماعی، محیطی و فردی است که در تلاقی با هم می تواند ضریب آسیب پذیری را پیش بینی و معین نماید. برای مثال در چارچوب عوامل ساختاری، گسترش فقر و عدم دسترسی به آموزش و افزایش نرخ ترک تحصیل، نبود مسکن و غذای امن و کافی و عوامل منطقه ای و محیطی مانند خشونت و نبود امنیت اجتماعی و عدم تامین منابع آبی سالم، جنگ ها و بلایای طبیعی که با خود تروماهای روان شناختی گوناگون را به همراه دارند پیش بینی کننده دسترسی ناکافی به خدمات بهداشتی و مراقبتی در مقابله با اچ آی وی و آسیب پذیری روان شناختی خواهد بود .

هم چنین بی توجهی جامعه به سلامت عمومی و افزایش نرخ بیماری هایی چون دیابت، هپاتیت، مسائل قلبی و سایر بیماری های جسمانی از نقاط تلاقی آسیب رسان برای همبودی اچ آی وی و کاهش سلامت روان می باشد. باتوجه به شواهد محکم برای سهم بهداشت روان و سلامت رفتاری در مورد پیامد های ناشی از اچ آی وی، به نظر می رسد در راستای کوشش های بهداشتی برای پیشگیری و کنترل اچ آی وی، بیش از پیش احتیاج به غربالگری سلامت روان و تامین درمان روان شناختی احساس می شود .

پیشرفت های حاصل در عرصه روان سنجی و اندازه گیری های روان شناختی و تهیه شیوه نامه های روان درمانی و مدیریت استرس، گواه چشم انداز روشن علمی در عرصه مراقبت و درمان است. اما از آنجا که رقم قابل توجهی در حدود 70 تا 85 درصد از مردم جهان از مسائل روان شناختی خود آگاهی ندارند از چنین خدماتی بهره مند نمی شوند .

عوامل بسیاری در شکاف غربالگری سلامت روان و فراهم سازی درمان وجود دارد مانند کمبود منابع انسانی، ارایه خدمات نامنسجم، نبود سیاست گذاری برای اجرا و تغییر برنامه های درمان و بهداشت جهت شناسایی، موارد قابل ذکر هستند . براساس آمار بهداشت جهانی(2015، 2014)، بودجه اختصاص یافته به سلامت روان در حدود 1 درصد بودجه کل مراقبت های بهداشتی است و به همین ترتیب عدم اولویت جدی به حفظ سلامت روان افراد جامعه، هرگونه کوشش برای افزایش خودمراقبتی و کاهش خطر ابتلا به اچ آی وی را کم رنگ و یا بی اثر می سازد . لذا تلفیق غربالگری بهداشت روانی و مراقبت های روان شناختی با اقدامات پزشکی علاوه بر غنای برنامه های پیشگیری و مراقبت در کنترل اچ آی وی موجب افزایش دسترسی جهانی به مراقبت های سلامت روانی نیز می شود .