20 دلیل اصلی آتش سوزی جنگل ها در تابستان - مجله بیزبینگ

آتش سوزی جنگل در تابستان؛ چرا و چگونه؟

این یک خبر ناخوشایند و نگران نماینده است که تقریبا حدود 85 درصد از آتش سوزی هایی که به طور خاص در ایالات متحده آمریکا رخ می دهد، به وسیله انسان ایجاد می گردد. در خصوص ایران این آمار بر اساس اخبار، به 90 درصد هم می رسد. هر چند عموم این آتش سوزی ها به صورت غیر عمد اتفاق می افتند اما خسارت های ناشی از آن ها، اصلا کم نیستند.

آتش سوزی ها با منشأ انسانی ناشی از سوزاندن زباله ها، پختن غذا در طبیعت، استفاده از تجهیزاتی که عملکرد درستی ندارند، انداختن سیگار، رها کردن زباله ها در طبیعت و … ایجاد می گردد و به سرعت توسعه پیدا می نماید.

عوامل طبیعی مثل گرمای طولانی مدت، هوای خشک و برخورد صاعقه هم از دیگر عوامل آتش سوزی جنگل در تابستان به شمار می فرایند. آتش سوزی های جنگلی برای رشد و توسعه پیدا کردن به سه فاکتور احتیاج دارند که به آنها، مثلث آتش گفته می گردد. سوخت، اکسیژن و گرما اضلاع این مثلث را تشکیل می دهند و اگر حداقل یکی از این 3 عنصر حذف گردد، آتش امکان برافروختن پیدا نمی نماید یا آن را می توان خاموش کرد.

عوامل انسانی یا طبیعی؛ کدام در بروز آتش سوزی مهم ترند؟

طبق آمارهای سالانه عوامل انسانی مثل آتش هایی که در اردوها افروخته می گردد و آتش سوزی های کنترل شده کشاورزی، عامل اصلی بیش از 6 آتش سوزی حیات وحش در سال هستند. ولی در طول یک سال مساحت منطقه های که در اثر عوامل طبیعی دچار حریق می شوند، بسیار بیشتر از مساحت منطقه های است که در اثر عوامل انسانی می سوزند. البته این آمار در حال حاضر یافته های متفاوتی را نشان می دهد.

مثلا در سال 2010 تقریبا 5660 کیلومتر مربع از جنگل ها در اثر عوامل انسانی و 8090 کیلومتر مربع در اثر عوامل طبیعی آتش سوزی جنگل رخ داد. ولی در سال 2011 آتش سوزی هایی که در اثر عوامل انسانی ایجاد شده بود بسیار بیشتر بود، به این ترتیب که تقریبا 21800 کیلومتر مربع از آتش سوزی ها در اثر عوامل انسانی و فقط 13700 کیلومتر مربع در اثر عوامل طبیعی بودند. این آمار که تکان دهنده به نظر می رسد، نقش عامل انسانی را در بروز این آتش سوزی ها، بیش از پیش نشان می دهد.

عوامل بروز آتش سوزی جنگل در تابستان چیست؟

در خصوص اینکه چرا جنگل ها در تابستان آتش می گیرند، دلایل مختلفی عنوان می گردد. این دلایل و عوامل شامل موارد زیر می گردد:

آتش سوزی در جنگل با عوامل انسانی

*افرادی که برای توسعه اراضی و مراتع خود، اقدام به آتش زدن جنگل و از بین بردن گونه های گیاهی می نمایند. در منطقه های که کشت متناوب انجام می گردد و زمین کشاورزی باید به سرعت برای کشت آماده گردد، قطع کردن درختان و سوزاندن زمین، به عنوان مقرون به صرفه ترین راه برای آماده سازی زمین برای کشت شناخته می گردد.

در منطقه ها جنگلی که در اثر قطع درختان صاف شده است، احتمال آتش سوزی علف ها در افزایش پیدا می نماید. بعلاوه جاده های متروکه ای که در اثر قطع درختان به وجود آمده و گیاهان در آن رشد نموده اند، مثل یک راهروی آتش عمل می نمایند.

*بی احتیاطی بعضی افراد از جمله طبیعت گردان، مسافران، شکارچیان و رهگذران باعث ایجاد آتش سوزی های متناوب در جنگل ها می گردد.

*اگر گیاهان زراعی در زمین های نزدیک و مجاور به جنگل آتش زده گردد، این آتش به سرعت در جنگل توسعه پیدا می نماید.

*انداختن ته سیگارهایی که هنوز به طور کامل خاموش نشده اند، یا کبریت هایی که بعد از روشن کردن، از خاموش شدنشان مطمئن نشده اید.

*آتش زدن مراتع نزدیک به جنگل برای از بین بردن آفت ها.

*آتش زغال هایی که بعد از پخت و پز در جنگل به طور کامل خاموش نشده اند. بسیاری از مواقع، زغال ها تا مدت زیادی روشن می مانند و حتی وقتی فکر می کنید خاموش شده اند، ممکن است با وزش یک باد، دوباره شعله ور شوند.

*تیراندازی در جنگل و مراتع.

*جرقه های ناشی از وسایل نقلیه.

*قوس های الکتریکی خطوط انتقال نیرو که در نزدیکی جنگل ها واقع شده اند.

آتش سوزی های طبیعی در جنگل

*به آتش گرفتن جنگل ها به صورت خودبه خود، خودسوزی جنگل ها گفته می گردد. این پدیده در اثر وزش بادهای گرم اتفاق می افتد و بر اثر شدت گرما و خشکی شدید امکان توسعه آن بسیار وسیع و زیاد است.

*درخت های توخالی و پوسیده و درخت هایی که دچار شکستگی شده اند و روی زمین افتاده اند، شرایط را برای توسعه آتش فراهم می نمایند.

*اگر جنگل دارای درخت های برگ سوزنی باشد، احتمال آتش سوزی بسیار بیشتر است. این درخت ها به حرارت و آتش، حساسیت بیشتری دارند و توسعه آتش سوزی در بین آنها بسیار زیاد است.

*خشکسالی و گرمای آب و هوا، مخصوصا اگر چند سال مداوم ادامه داشته باشد، می تواند جنگل را برای آتش سوزی مستعد کند.

*خشکی هوا و نداشتن رطوبت باعث ایجاد و توسعه سریع آتش در جنگل می گردد.

*عوامل طبیعی مثل رعد و برق یا صاعقه، می تواند یک جرقه برای ایجاد آتش سوزی جنگل در تابستان باشد.

*فوران های آتشفشانی یکی از دلایل آتش سوزی جنگل در تابستان هستند.

*وقتی صخره ها از روی هم فرو می افتند، بین آنها جرقه هایی ایجاد می گردد، این جرقه ها می توانند عامل آتش سوزی شوند.

*بعضی آتش سوزی های جنگلی به خاطر بقایای به جا مانده از گردشگران ایجاد می شوند. وسایلی مثل لیوان ها و استکان های شکسته، بطری های شفافی که روی زمین افتاده اند، همه و همه مثل یک ذره بین عمل می نمایند و بعد از تابش مستقیم نور خورشید، باعث ایجاد جرقه و آتش سوزی در گیاهان یا درختان مجاور می شوند.

فرق آتش سوزی در جنگل با بقیه آتش سوزی ها چیست؟

آتش سوزی هایی که در جنگل اتفاق می افتند گستردگی و سرعت انتشار بسیار زیادی دارند. بعلاوه در جنگل، به خاطر وجود رودخانه ها و جاده ها، خاموش کردن آتش توانایی های متفاوتی را می طلبد. از طرفی به خاطر تاثیر بسیار زیادی که آب و هوا روی سرعت و شدت آتش سوزی دارد، یا به خاطر سرعت پراکندگی آتش و موادی که قابلیت بالایی در آتش گرفتن دارند، تفاوت های عمده ای بین آتش سوزی های جنگلی با سایر آتش سوزی ها وجود دارد.

آتش سوزی جنگل ها، چه تاثیراتی بر سلامت دارد؟

مهم ترین جزئی از بعد از آتش سوزی متصاعد می گردد، دود است. هر چه غلظت دود بیشتر باشد، می تواند بر دستگاه تنفسی انسان ها و حیوانات و پرندگانی که در جنگل زندگی می نمایند، تاثیر منفی و عوارض سوئی بگذارد. دود ناشی از آتش سوزی دارای مشتقاتی مثل دی اکسید کربن، مونوکسید کربن، بخار آب، مواد شیمیایی آلی، اکسید نیتروژن، ذرات متعلق و ترکیبات دیگر است. استنشاق دی اکسید کربن و ذرات معلق موجود در دود آتش، باعث بروز مسائل سلامتی برای دیگر جانداران می گردد.

در کسانی که مبتلا به هستند یا مسائل تنفسی دارند، به ویژه در بچه ها، آلودگی هوا ناشی از آتش سوزی، یکی از معضلات سلامتی است. این افراد در مواجهه با این آتش سوزی ها و بخارات و گازهای ناشی از آن، سریعا باید از ماسک های مخصوص استفاده نمایند.

بعلاوه در آتشنشان ها، به خاطر استنشاق مونوکسید کربن، مسائل تنفسی بسیاری مشاهده می گردد. اگر دود آتش وارد ریه گردد، اکسیژن کمتری به اندام بدن می رسد و همین موضوع می تواند خفگی را در پی داشته باشد. مونوکسید کربن یک گاز بی رنگ و بدون بو است که در نزدیک آتش، غلظت زیادی دارد.

سوالات متداول

آتش سوزی های جنگلی چطور ایجاد می شوند؟

آتش سوزی های جنگلی برای رشد و توسعه پیدا کردن به سه فاکتور احتیاج دارند که به آنها، مثلث آتش گفته می گردد. سوخت، اکسیژن و گرما اضلاع این مثلث را تشکیل می دهند و اگر حداقل یکی از این 3 عنصر حذف گردد، آتش امکان برافروختن پیدا نمی نماید یا آن را می توان خاموش کرد.

عوامل انسانی نقش پررنگ تری در آتش سوزی جنگل دارند یا عوامل طبیعی؟

در ایران حدود 90 درصد آتش سوزی ها را عوامل انسانی تشکیل می دهند. این آمار در کل جهان، به طور میانگین حدود 85 درصد است.

منابع: wilderness/ indianexpress