5 تأثیر مخرب تروما یا ضربه روحی بر زندگی و روابط عاطفی افراد - مجله بیزبینگ

تروما یا ضربه روحی می تواند بر دیدگاه شما نسبت به خودتان، دنیا پیرامونتان و روابط شما با دیگران تأثیر بگذارد. در واقع تروما می تواند بر نحوه ارتباط و پاسخ گویی شما نسبت دیگران تأثیر بگذارد. پاسخ های ناشی از ضربه روحی می توانند منجر به بروز رفتارها و الگوهای فکری مخربی گردد که ایجاد روابط معنادار را برای فرد سخت می نمایند. ضربه روحی قابل پردازش و بهبود است، اما به زمان و تعهد فرد احتیاج دارد.

در ادامه این مقاله از خبرنگاران مگ، 5 تأثیر مخرب تروما یا ضربه های روحی بر زندگی و روابط عاطفی ما مورد آنالیز قرار گرفته است. برای آشنایی بیشتر با این تأثیرات مخرب با ما همراه باشید.

چند نکته درباره تروما

قبل از اینکه به سراغ 5 تأثیر مخرب تروما بر زندگی و روابط عاطفی برویم، چند نکته وجود دارد که یادآوری آن ها مهم است:

1- تروما یک واقعه فکری و فردی است؛ آنچه که ممکن است برای یک فرد آسیب زا باشد برای شخص دیگر ممکن است آسیب زا نباشد.

2- تروما می تواند روی هر فرد تأثیر متفاوتی بگذارد.

3- تشخیص یا تصدیق وجود ضربه روحی در خصوص بعضی از افراد سخت است؛ به خصوص اگر شخصی در ظاهر سالم به نظر برسد و بتواند در زندگی روزمره خود عملکرد نسبتاً خوبی داشته باشد. ضربات روحی می تواند شامل این موارد باشد: کودک آزاری، از دست دادن پدر و مادر، جدایی از خانواده، رویارویی با بیماری های حاد، مورد سوءاستفاده قرار گرفتن، غم و اندوه، تصادفات رانندگی، آزار و اذیت در محل کار یا آزار و اذیت در کودکی.

حالا در خصوص تأثیرات تروما بر زندگی افراد بخوانید.

1. بی اعتمادی

ضربه روحی می تواند منجر به احساس بی اعتمادی فرد نسبت به دیگران و یا خودش گردد. این مسأله می تواند در قالب الگوی دلبستگی فرد نمود پیدا کند، یعنی چگونگی ارتباط فرد با دیگران در قالب یک رابطه (به اسم مثال الگوی دلبستگی اضطرابی، اجتنابی و یا ایمن). عدم اعتماد ممکن است باعث گردد که شما غالباً نیت و صداقت طرف مقابل خود را زیر سؤال ببرید یا در پی نشانه های از خیانت در رابطه تان باشید. این مسأله بعلاوه می تواند اعتماد شما به قدرت قضاوت و تصمیم گیری خودتان را تحت تأثیر قرار داده و آن ها را مخدوش کند. بعلاوه به واسطه یک ضربه روحی ممکن است شما اعتمادتان را نسبت به خودتان و توانایی هایتان در مدیریت روابط از دست بدهید.

نمونه هایی از بی اعتمادی در روابط عاطفی: زیر سؤال بردن مداوم مقدار علاقه یا تعهد همسر، درخواست نگاه کردن یا آنالیز تلفن شریک عاطفی، وسواس بیش از حد درباره مکالمه ها و کلمات شریک عاطفی، تجزیه و تحلیل بیش از حد سخنان و نظرات شریک عاطفی، پرسش بیش از حد یا چک کردن روابط طرف مقابل.

2. کاهش عزت نفس و احساس خود ارزشمندی

تروما یا ضربه روحی می تواند لطمات جدی و عظیمی به عزت نفس و احساس خود ارزشمندی فرد وارد کند. هنگامی که یک یا چند رویداد آسیب زا را به طور متوالی تجربه می کنید، این مسأله می تواند منجر به بروز باورهای خود محدودنماینده و احساس شرم گردد. این مسأله ممکن است که باعث گردد بیان خواسته های خودتان در رابطه و معین مرزهای سالم، برای شما سخت گردد. در واقع این ضربات روحی می تواند امکان داشتن و تجربه کردن یک رابطه سالم را برای شما سخت کند. وقتی که سطح عزت نفس شما پایین باشد، معمولاً استانداردها یا انتظارات خود را در روابط عاطفی پایین می آورید، زیرا به این مسأله باور ندارید که شما لایق یک رابطه خوب و سالم هستید، یا اینکه احساس می کنید برای طرف مقابلتان به میزان کافی خوب نیستید.

نمونه هایی از عزت نفس پایین در روابط عاطفی: وارد رابطه شدن با دیگران صرفاً برای دریافت حس تأیید و اعتبار، تجربه کردن روابط ناسالم به صورت مداوم، بی توجهی به بعضی امور مهم از قبیل (رفتارهای ناسالم یا منفی طرف مقابل در رابطه)، بیان نکردن احتیاجها و خواسته های خود، پذیرش تقصیر در خصوص مواردی که واقعاً تقصیر شما نبوده، رفتارهای منفی طرف مقابل یا شریک زندگی خود را درونی سازی یا شخصی سازی کردن.

3. زندگی کردن با ترس

تروما یا ضربه روحی باعث فعال شدن آمیگدالا و سیستم عصبی سمپاتیک می گردد (مکانیسم جنگ یا گریز). اگرچه این پاسخ در مواقع بحرانی مفید است و برای ایمن نگه داشتن ما و محافظت از ما در برابر تهدیدات مفید است، اما وقایع آسیب زا در صورت عدم پردازش صحیح یا پاک سازی کامل از فکر، می توانند منجر به عملکرد بیش از حد این مکانیسم بحرانی شوند. آمیگدالای فعال شده می تواند منجر به اضطراب یا علائم هراس (به اسم مثال عصبی شدن، تحریک پذیری، بی قراری) و افکار سرزده (به اسم مثال افکار فاجعه بار، تعمیم بیش از حد اتفاقات منفی، غرق شدن در تجارب مربوط به گذشته) گردد.

در این حالت که عملکرد آمیگدالا بیش از حد افزایش یافته، شما به طور ناخودآگاه تمایل و گرایش بیشتری به حالات تهاجمی و تدافعی پیدا می کنید و ممکن است در هر موقعیتی سریع آغاز به دعوا یا مشاجره کنید. بعلاوه این شرایط ترسناک ممکن است حضور کامل در لحظه و تجربه کردن زمان حال را برای شما سخت کند. شما ممکن است همواره در فکر این باشید که دو قدم جلوتر چه اتفاقی ممکن است رخ بدهد تا از مسائل یا هر گونه درد احتمالی پیشگیری کنید. این حالت دقیقاً همان جایی است که رفتارهای خود تخریبی می تواند آغاز گردد؛ افکاری مثل این: من می خواهم رابطه را قبل از اینکه طرف مقابل آن را انتها دهد، تمام کنم تا به این شکل از درد و رنج طرد شدن نجات پیدا کنم.

نمونه هایی از ترس در روابط عاطفی: رفتارهای تکانشی (انتها دادن به یک رابطه به خاطر ترس، متهم کردن شریک زندگی تان به مسائل مختلف آن هم بدون علت)، پرهیز از تعهد، فکر کردن در خصوص اینکه اگر طرف مقابل فلان کار را بکند چه اتفاقی می افتد و اندیشیدن در خصوص تمام حالات و اتفاقات بد ممکن.

4. ناامیدی

تروما و ضربه های روحی بعلاوه می تواند منجر به احساس ناامیدی گردد. شما ممکن است به واسطه یک ضربه روحی، ایمان به خود و اینکه می توانید یک زندگی شاد و سالم داشته باشید را از دست بدهید. بیشتر افرادی که چنین طرز تفکر یا نگرش ناامیدانه و منفی نگرانه ای پیدا می نمایند از این احساس لذتی نمی برند اما پس از یک واقعه آسیب زا یا ترومای عظیم، افراد واقعاً احساس می نمایند که دیگر هیچ اتفاق خوبی رخ نخواهد داد. در این شرایط ممکن است متوجه شوید که به واسطه آشنایی با یک فرد نو یا ورود به یک رابطه عاطفی نو، انگیزه و امید چندانی ندارید. شما بعلاوه ممکن است پیش از آنکه فرصت آشنایی کامل با طرف مقابل را پیدا کنید، پیش فرض های منفی زیادی درباره او و رابطه نوتان را در فکر خود شکل داده اید.

نمونه هایی از بروز احساس ناامیدی در روابط عاطفی: انتظارات بیش از حد پایین از شریک عاطفی و رابطه، ناتوانی در تصور کردن آینده ای مشترک با شخص دیگر، داشتن پیش فرض های کلی در خصوص شخصیت طرف مقابل (مثلاً همه مردان/ زنان - هستند، این کار هرگز نتیجه ای نخواهد داد)، احساس ناامیدی روی تجربه حضورتان با شریک عاطفی و تمام احساسات مثبت ناشی از حضور او در زندگی شما تأثیر گذاشته و تمام لذات شما را به چالش می کشد.

5. احساس تنهایی یا قطع شدن ارتباط

تروما یا ضربه روحی می تواند باعث احساس تنهایی و قطع ارتباط گردد. پس از یک واقعه آسیب زا فرد حتی در حضور دیگران و در میان جمع هم ممکن است احساس تنهایی شدید کند. معمولاً این مسأله به خاطر شکل گیری این باور اساسی است که دیگر هیچ کس هرگز نمی تواند با شما ارتباط برقرار کند یا آنچه را که از سر گذرانده یا تجربه نموده اید، درک کند. یا حتی ممکن است برای شما سخت باشد که به لحاظ عاطفی چیزی را احساس کنید. این مسأله معمولاً به علت تفکیکی روانی است که ممکن است اتفاق بیفتد (به اسم مثال تجربه کردن احساس خارج بودن از بدن، عدم حضور در لحظه حال، احساس پوچی یا بی حسی). در نتیجه، روابط عاطفی ممکن است برای فرد تا حدودی سخت و فریبنده باشند زیرا احساس ارتباط با شخص دیگر و تجربه صمیمیت واقعی در چنین شرایطی سخت است.

مثال هایی از احساس تنهایی و قطع شدن ارتباط در روابط عاطفی: وجود چالش هایی که بین شما و شریک زندگی تان فاصله ایجاد می نماید، احساس دیده نشدن یا درک شدن از طرف شریک زندگی، سرمایه گذاری عاطفی نسبت به یک شخص نو یا ورود به رابطه نو را با سختی روبرو می نماید، به واسطه این احساس قادر به لذت بردن از رابطه جنسی یا صمیمیت نیستید.

نکته انتهای

آیا این موارد برای شما آشنا است؟ در هر صورت خبر خوب این است که تروما و ضربه های روحی شما قابل درمان و بهبود است. ممکن است در برابر حل فصل مسائل روحی خود مقاومت کنید، اما باید به خاطر داشته باشید که تفکر در خصوص مسائل روحی و رسیدن به درک عمیق تری از اینکه شما که هستید و چرا این افکار به سراغتان می آیند، از اهمیت زیادی برخوردار است. تنها در این صورت است که می توانید به جلو حرکت نموده و بعضی از این الگوها و رفتارهای آموخته شده را که ممکن است مانع شما شده باشند، تغییر دهید.

این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.

منبع: Psychology Today