آپارتمان نشینی، قانون یا فرهنگ؟ - مجله بیزبینگ

جهت دریافت خدمات آلاچیق باغی با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. هر گونه خدمات طراحی و اجرای آلاچیق های مختلف را به ما بسپارید.

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران،رشد جمعیت شهری و تاثیر بنیادین آن بر نحوه و شکل زندگی مردم تغییراتی را به اجبار بخاطر احتیاج جامعه و محدودیتهای خدمات شهری بوجود آورده که نمونه ای از آن تبدیل تدریجی منزلهای حیاط دار و عظیم به فضاهایی با ابعاد کوچکتر با خانه هایی بر روی یکدیگر است.

این شکل از طراحی و اجرای بناهای مسکونی که به آن آپارتمان گفته می شود محدودیتهایی را برای ساکنین به همراه دارد که پیش از این به نحوه زندگی سنتی عادت داشته اند.

آپارتمان در واقع واحدهایی از یک مجموعه ساختمانی است که دارای یک پلاک ثبتی با واحدهای دارای سند مستقل هستند. این نوع مدل سکونت برخلاف زندگی در منزلهای حیاط دار از یک سری مقررات خاص تبعیت می نماید، قوانینی که بیشتر ساکنین آن بطور سلیقه ای و برحسب ذائقه خود تدوین می کنند تا بتوانند در کنار همسایگان در صلح و آرامش زندگی کنند.

پیشینه آپارتمان نشینی در ایران تقریبا به پنج دهه پیش بازمی شود که به نظر می رسد در همان زمان قانون آپارتمان نشینی نیز تصویب و تدوین شد اما با گسترش ساخت و ساز مجتمع های آپارتمانی و با مسائلی که مردم در کشاکش زندگی در آپارتمانها با آن روبرو شدند اجرای این قانون تا حدودی مغفول ماند.

مسائل زندگی آپارتمانی از زمانی شروع شد که خانواده های سنتی با این تصور که تمامی فضاهای آپارتمان اختیاری است شیوه زندگی در خانه های حیاط دار را دنبال نموده و ضمن پافشاری بر روی آن بدون رعایت حقوق همسایگان از انجام کارهایی نظیر بلند کردن صدای رادیو و تلویزیون، مشاجره های خانوادگی با صدای بلند، میهمانی در ساعات انتهای شب و سر و صدا در فضای مشترک خودداری ننموده و موجبات مزاحمت برای دیگران را فراهم نمودند.

به هر حال آپارتمان نشینی امروزه به جزیی لاینفک از زندگی شهری تبدیل شده و گریزی از آن نیست لذا تنها راه برقراری آرامش در خانه های نه چندان وسیع آپارتمانی و بهتر زیستن در این فضا، کنار آمدن با همسایگان و در یک کلام فرهنگ و تبعیت از قوانین نوشته یا نانوشته آپارتمان نشینی است.

رسیدن به یک فرهنگ واحد در هر مجموعه آپارتمانی در حالی که هر خانوار از فرهنگ و سنت خود تبعیت می نماید کار دشواری است اما برای مدیریت این مجموعه یا باید فرهنگها همسو شوند یا قانونی بالاتر از همه فرهنگهای رفتاری، ساکنین را ملزم به رعایت بعضی مسائل نماید.

یک جامعه شناس در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: قانونی برای آپارتمان نشینی تدوین شده و اکنون این قانون در وزارتخانه راه و شهرسازی به نام قانون تملک آپارتمانها وجود دارد اما پیش زمینه اجرای قانون ترویج فرهنگ آپارتمان نشینی است که در واقع هیچ نهادی متولی آن نیست.

دکتر سید حسن علم الهدایی اضافه نمود: بعضا بعضی مجموعه های آپارتمانی مانند برجها هیات مدیره ای را تشکیل می دهند و آن هیات مدیره قوانینی مبتنی بر ذائقه و رضایت اکثریت ساکنین را وضع می نماید تا آرامش در آپارتمان برقرار شود اما قانون مزبور در این مجموعه ها چندان نقشی ایفا نمی نماید.

وی بیان نمود: گذشته از قانون، حس رعایت حقوق شهروندی و احترام به همسایگان در مجموعه ای که 10 تا 20 خانوار دارد به نوعی بخشی از فرهنگ جامعه ایرانی اسلامی به شمار می رود که مهمتر از هر قانونی است.

وی اظهار کرد: مقررات مربوط به آپارتمان نشینی در برجها به دلایل مقررات و نظارتهای خاص نسبت به آپارتمانهای کوچک بیشتر رعایت می شود لذا اغلب تنشها و اختلافات به آپارتمان های کوچکتر مربوط می شود.

این استاد دانشگاه فردوسی مشهد گفت: از سوی دیگر رعایت فرهنگ آپارتمان نشینی به منطقه جغرافیایی که آپارتمان در آن قرار گرفته است نیز مربوط می شود زیرا یک آپارتمان واقع در منطقه ضعیف شهر به دلیل نوع فرهنگ متفاوت ساکنین آنها با ساکنین آپارتمانی که در منطقه بهتر واقع شده به مراتب اختلافها و تنش های بیشتری دارد.

وی اضافه نمود: اغلب ساکنین آپارتمانهایی که در منطقه ضعیف شهر قرار گرفته اند از شهرهای کوچکتر که خانه ویلایی دارند یا از روستاها به شهر آمده اند و چندان با فرهنگ آپارتمان نشینی که در شهرهای عظیم ریشه دوانده آشنا نیستند اما ساکنین آپارتمانها در مناطق بهتر شهر سابقه آپارتمان نشینی نسبتا طولانی دارند لذا خود را با قوانین آپارتمان وفق داده اند.

دکتر علم الهدایی ادامه داد: برجها به نسبت یک آپارتمان کوچک قوانین و مقررات منسجم تری دارند، برجهای که در مناطق مرفه شهر قرار دارند لذا به استانداردهای آپارتمان نشینی نزدیکتر هستند.

وی گفت: قطعا ترویج فرهنگ همزیستی و اینکه بپذیریم این واحد آپارتمانی متعلق به همه ساکنان است از بروز بسیاری از مسائل جلوگیری می نماید اما بعضا این احساس در مجموعه های آپارتمانی وجود ندارد و ساکنان یا مستاجران خوش نشین هستند یا مالکین بیطرف که آپارتمان را به صورت یک خوابگاه اداره می کنند لذا زندگی همدلانه همراه با احساس مسوولیت و رعایت حقوق یکدیگر در آپارتمانها ضعیف است.

این جامعه شناس اضافه نمود: در قانون تملک آپارتمانها همه مسائل مربوط به حقوق همسایگان، جای پارک خودرو، پرداخت حق شارژ و قبوض طرح شده لذا رعایت این قانون احتیاجمند فرهنگ سازی است و فرهنگ آپارتمان نشینی پیش زمینه اجرای قانون آپارتمان نشینی است.

وی ادامه داد: ترویج فرهنگ اسلامی همسایه داری، اخلاق مداری و رعایت حقوق دیگران و آموزش آداب آپارتمان نشینی می تواند بهتر از الزام ساکنین به یک سری قوانین خشک در ایجاد فضایی آرام ثمربخش باشد.

دکتر علم الهدایی گفت: رسانه ها به ویژه صدا و سیما باید نسبت به آگاهی دادن درباره شیوه آپارتمان نشینی مطلوب و فرهنگ سازی در این زمینه وارد عمل شوند.

یک عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: ضرورت زندگی آپارتمان نشینی به لحاظ شهرنشینی، فقدان امکان توسعه در بعضی شهرها و برخورد با موانع فیزیکی مانند کوهها و ساخت و سازهایی که به لحاظ گسترش شهر بوجود آمده، ساکنین را ناگزیر به زندگی در واحدهایی به نام آپارتمان نموده است.

غلامرضا حسنی اضافه نمود: انسجام فرهنگی حاصل پیوست فرهنگی است لذا زمانی که تسهیلات مادی نظیر آپارتمان سازی فراهم می شود باید پیوست فرهنگی این نوع زندگی با توسعه مادی همخوانی داشته باشد اما در جامعه ما آمادگی فی نفسه برای این نوع زندگی به موازات رشد آپارتمان نشینی بوجود نیامده است.

وی ادامه داد: از آنجا که سرعت تغییرات در بخش آپارتمان نشینی در ایران بیشتر از سرعت ترویج فرهنگ آپارتمان نشینی یا آگاهی دادن به مردم از قوانین آن بوده، در این بخش شاهد یک تاخیر هستیم به این معنا که ایرانیان آمادگی لازم را برای زندگی در محیطهای آپارتمانی به جای ساختار محلاتی کسب ننموده اند.

این جامعه شناس گفت: فقدان فرهنگ سازی در زمینه آپارتمان نشینی و فقدان آمادگی ذهن مردم برای پذیرش این نوع زندگی موجب بروز مسائل و تنشهایی در آپارتمانها شده لذا ایجاد بعضی تغییرات در جامعه فی نفسه فرهنگ سازی برای پذیرش آن را ضروری می سازد.

وی اضافه نمود: تغییرات در سبک زندگی باید متوازن باشد، به این معنا که اگر آپارتمان نشینی در شهری گسترش می یابد باید ذهن مردم را نیز با این نوع سبک زندگی و استانداردهای آن آشنا کرد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: نهادهایی مانند آموزش و پرورش باید ترویج فرهنگ این نوع زندگی را در کتابهای درسی لحاظ می کردند اما متاسفانه شخصیتها، نوع زندگی اجتماعی و مسائل مربوط به آن که در کتابهای درسی ارائه می شود هنوز مطابق با زندگی سنتی گذشته است.

وی گفت: هرچند فرهنگ سازی باید از نهادی مانند خانواده شروع شود اما با توجه به پیشرفت فناوری و زندگی مدرن امروز، نهاد خانواده صدمه زیادی دیده و نقش والدینی و فرزندی مختل شده که روی بخش اجتماعی جامعه تاثیر دارد لذا در ترویج فرهنگ آپارتمان نشینی مهمتر از خانواده، نهادهای آموزش محور رسمی و غیررسمی هستند که در این عرصه نقش ایفا می کنند.

حسنی اضافه نمود: باید ذهن شهروندان به ویژه بچه ها از همان ابتدا با الزامات و اقتضائات زندگی آپارتمان نشینی به وسیله رسانه ها، کتابهای درسی، رمان و فیلم آماده شود و مردم محدودیتهای زندگی آپارتمان نشینی و رعایت حقوق همسایگان را با تمام وجود درک کنند، کار فرهنگی کار یک روز و دو روز نیست بلکه این فرآیند نسبتا طولانی و زمان بر می باشد تا تغییرات نهادینه شود.

کارشناس مسکن اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا الزام به رعایت قانون تملک آپارتمانها را راه حل انتها بخشیدن به مشاجرات بین ساکنین واحدها ذکر کرد.

امیراحمد معماری گفت: قانون تملک آپارتمانها مصوب سال 1343 شمسی است که در طول دهه گذشته چند بار مورد بازبینی قرار گرفته است.

وی اضافه نمود: در این قانون حقوق هر مالک و تعهدات مالکان نسبت به یکدیگر کاملا بیان شده که مسائل بین ساکنین را به حداقل می رساند.

این کارشناس ادامه داد: قانون تملک آپارتمانها مدت طولانی است به دستگاههای اجرایی ابلاغ شده و تمام آنها ملزم به اجرای آن هستند.

وی گفت: گرچه در قانون تملک آپارتمانها روابط بین ساکنین، نحوه ارتباط، معین مدیر ساختمان، هزینه های مربوط به ساختمان و دیگر موارد مرتبط بطور کامل تعریف شده اما قانون چندان در بین مردم جانیافتده و تنها در صورت بروز مشکل بین ساکنین و مراجعه آنان به دستگاه قضا مورد استناد قرار می گیرد.

معماری اضافه نمود: ایران در حال گذر از ویلانشینی به سمت آپارتمان نشینی به ویژه در شهرهای عظیم است لذا باید فرهنگ صحیح آپارتمان نشینی که زمینه ساز آن تبیین قانون آپارتمان نشینی است در کشور ترویج شود.

وی عمده اختلافات بین ساکنین آپارتمانها در شهرهای عظیم را مساله پارکینگ خودرو ذکر و بیان نمود: اکنون شهرداریها به این موضوع ورود نموده و محل پارک خودرو متعلق به مالک هر واحد را در فضای آپارتمان معین نموده اند تا کمتر مورد اختلاف ساکنین باشد.

کارشناس اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی با تاکید بر لزوم اجرای قانون تملک آپارتمانها گفت: ماهیت این قانون مانند قانون هدایت و رانندگی است که متولی آن مردم هستند لذا نمی توان نهاد یا فرد خاصی را موظف به اجرای قانون نمود.

کارشناس حقوقی و مسوول روابط عمومی دادگستری کل خراسان رضوی نیز گفت: با توجه به وجود قانون تملک آپارتمانها بروز هرگونه اختلاف بین ساکنین آپارتمانها قابلیت رسیدگی در شوراهای حل اختلاف را دارد.

علی اردکانی اضافه نمود: معمولا اختلافات بین ساکنین آپارتمان زمانی که به ضرب و شتم و خشونت کشیده می شود با شکایت فرد مضروب در دستگاه قضایی پرونده تشکیل شده و مورد پیگیری قرار می گیرد اما تا به امروز پرونده ای مختص به اختلاف بین ساکنین آپارتمانها که مورد موضوعات یک مجتمع باشد در این استان تشکیل نشده است.

منبع:ایرنا

خبرنگاران: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای بازنشر می شود.

بازگشت به صفحه رسانه ها