معنای علایم استاندارد - مجله بیزبینگ

معنای علایم استاندارد

نویسنده: دکتر آراسب دباغ مقدم*

وقتی قصد دارید یک ماده غذایی بسته بندی شده بخرید به چه چیزی توجه می کنید: قیمت؟ تاریخ مصرف؟ یا مهر استاندارد؟ بسکمک از در برای خرید مواد غذایی دقت زیادی نمی کنند و برعکس، برخی دیگر با دقت تمام، اطلاعاتی را که روی بسته بندی درج شده، می خوانند.

این اطلاعات اغلب به صورت نوشته و گاهی هم به شکل جداول یا علایم خاصی روی بسته بندی ها درج می شود. این علامت ها که روز به روز تعدادشان بیشتر می شود ظاهری موجه و قابل اعتماد به مواد غذایی می دهند. اما شاید بد نباشد بدانید که بیشتر بودن تعداد این علایم الزاما به معنای بهتر بودن محصول نیست. جالب تر اینکه برخی از این علایم هیچ اطلاعاتی در مورد خود محصول به شما نمی دهند و تنها اطلاعاتی در مورد استانداردهای مدیریت کارخانه سازنده ارائه می دهند.

در میان همه اطلاعاتی که روی بسته بندی مواد غذایی ذکر می شود، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درج تعدادی از آنها را الزامی کرده است. این اطلاعات شامل نام و آدرس موسسه سازنده، نام محصول، شماره پروانه ساخت از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزن یا حجم محصول، شماره سری ساخت، مواد تشکیل دهنده، تاریخ تولید و انقضا، شرایط نگهداری و عبارت ساخت ایران است. بنابراین اگر با محصولی روبرو شدید که نتوانستید یکی از اطلاعات بالا را روی بسته بندی آن مشاهده کنید، شک نداشته باشید که با خرید آن سلامت خودتان را به خطر می اندازید. اما علامت های دیگری که روی بسته های مواد غذایی می بینیم چه معنایی دارند؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال از دکتر آراسب دباغ مقدم، متخصص صنایع غذایی پرس وجو کرده ایم.

استانداردهای حداقل و حداکثر چیست؟

علامت استاندارد ایران نشان می دهد که یک ماده غذایی از حداقل معیارهای لازم از نظر بهداشت، کیفیت و سلامت برخوردار است. داشتن علامت استاندارد ایران نشان دهنده رعایت حداقل این الزامات است نه سقف مطلوب آنها؛ بنابراین، داشتن این علامت به معنی بهترین بودن نیست. در مقابل، در سال های اخیر، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نشان جدیدی طراحی کرده که نشان ایمنی و سلامت وزارت بهداشت یا سیب سبز نام دارد و به محصولاتی تعلق می گیرد که حداکثر ایمنی و سلامت تغذیه را داشته باشند نه حداقل آن را. این علامت نشان می دهد که یک محصول غذایی از نظر وزارت بهداشت، بالاترین کیفیت ها را در نوع خودش داراست.

علامت حلال یعنی چه؟

این علامت همان طور که از نام اش بر می آید، حاکی از حلال بودن محصول است اما این علامت با شکل های مختلف و متفاوتی روی بسته بندی مواد غذایی دیده می شود. دلیل این امر این است که در کشور ما در حال حاضر سازمان یا موسسه واحدی نیست که حلال بودن محصولات را تایید کرده و نشان حلال را به آنها اعطا کند. بنابراین، کارخانه ها برای نشان دادن حلال بودن محصولات خود بنا به سلیقه خودشان از علایم مختلفی استفاده می کنند.. اما مرکز تحقیقات و اطلاع رسانی اتاق اسلامی در ایران دارای یک نشان ثبت شده برای غذاهای حلال است که به همراه عبارت ICRIC (مرکز تحقیقات و اطلاع رسانی اتاق اسلامی) روی برخی از مواد غذایی دیده می شود.

عبارت HACCPHیعنی چه؟

این عبارت، یک کلمه اختصاری متشکل از حروف اول چند کلمه انگلیسی به معنی تجزیه و تحلیل مخاطرات و کنترل نقاط بحرانی است. HACCP یکی از سیستم های مدیریتی بهداشت، سلامت و ایمنی مواد غذایی است که هدف آن پیشگیری از آلودگی مواد غذایی از نظر زیستی، شیمیایی و فیزیکی است که تمامی جنبه های بهداشتی مواد غذایی از مواد اولیه تا محصول نهایی را تحت پوشش قرار می دهد. وجود این علامت روی محصول نشان می دهد که آلودگی هایی مثل باکتری های بیماری زا، مواد شیمیایی مضر و یا آلودگی های فیزیکی مثل خرده فلز یا شیشه در محصول وجود ندارد.

علامت ایزو یعنی چه؟

اگر روی بسته بندی های مواد غذایی دقت کنید، انواع عبارت هایی را که با ایزو شروع می شوند، می بینید. مثلا ایزو 9001، ایزو1400 یا ایزو 22000. نام ایزو برگرفته از حروف اختصاری لغات انگلیسی به مفهوم سازمان بین المللی استانداردسازی است. گواهی نامه های ایزو، گواهی نامه های بین المللی برای سیستم های مدیریت و تضمین کیفیت هستند و فقط منحصر به محصولات غذایی نیستند. به جز ایزو 22000 که نشان دهنده کیفیت، بهداشت و سلامت ماده غذایی است؛ سایر ایزوها مربوط به سیستم های مدیریتی، زیست محیطی و بهداشت حرفه ای کارخانه سازنده هستند و ارتباطی با محصول کارخانه ندارند. به نام مثال، استاندارد ایزو 9001 استانداردی عمومی است که تمامی سازمان ها می توانند گواهی نامه آن را دریافت کنند. جالب است بدانید که در برخی کشورهای اروپایی سوپرمارکت، پزشک یا راننده تاکسی هم پیروز به اخذ گواهی نامه ایزو 9001 شده اند. ایزو 1400 هم که نوعی سیستم مدیریت محیط زیست است، به کارخانه هایی تعلق می گیرد که برای کمک به پاکیزگی محیط زیست تلاش کنند و داشتن نشان ایزو 18001 نشانه تامین بهداشت حرفه ای کارخانه است و نشان می دهد که محیط و شرایط کاری برای کارکنان کارخانه مطلوب و بی خطر است.

علایم دیگر که بر روی بسته بندیهای مواد غذایی است، به جه معناست؟

بسکمک از علایم موجود روی بسته های مواد غذایی، شرایط نگهداری آنها را توضیح می دهد؛ مثلا علامت یک خورشید که روی آن ضربدر کشیده شده یعنی ماده غذایی نباید در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرد یا علامت ابر بارانی که روی آن ضربدر زده شده به این معناست که باید ماده غذایی را از رطوبت دور نگه دارید. وجود شکل یک دماسنج که دو دمای بالا و پایین را نشان می دهد هم به این معناست که ماده غذایی نباید در محیطی گرم تر از دمای حداکثر و سردتر از دمای حداقل نشان داده شده در شکل قرار گیرد.

پی نوشت :

*متخصص صنایع غذایی

منبع:www.salamat.com

/ع

منبع: راسخون